Saaiboere in die Mieliedriehoek het ’n moeilike jaar gehad. Foto argief
Saaiboere in die Mieliedriehoek het ’n moeilike jaar gehad. Foto argief

Kunsmis ruk akkerbouers se sakke

APV beplan hul strategie
Ander beduidende uitgawes sluit saad, elektrisiteit en chemikalieë in, wat volgens streek en die tipe gewas wissel.
Francoise Steynberg
Kunsmis, elektrisiteit, chemikalieë, brandstof, saad en arbeid is geïdentifiseer as uitgawes wat beduidend tot produksiekoste van akkerbouers bydra.

Dit is bevind by die Akkerbouprodusente-vereniging (APV) se tweedaagse strategiese beplanningsessie by Simayna River Lodge naby Nkurenkuru in die Kavango-Wesstreek, wat deur 31 verteenwoordigers bygewoon is.

Die voorsitter van die APV, Gerhard Engelbrecht, het op die doeltreffende bestuur van insetkoste gefokus.

Leigh-Ann Nehoya van die Namibië Landbou-unie (NLU) het ’n voorlegging aangebied oor verskeie gewasse, naamlik mielies, grondbone en sonneblomme in verskeie produksiegebiede in Namibië, spesifiek Summerdown, die Mieliedriehoek en die Kavango-groenskemas.

Daar is bevind dat kunsmis die grootste uitgawe vir meeste gewasse is, dikwels tussen 20% tot 30% van die totale koste. Ander beduidende koste sluit saad, elektrisiteit en chemikalieë in, wat volgens streek en die tipe gewas wissel. Bykomende uitgawes soos brandstof, arbeid (voltydse en kontrakwerkers) en vervoer na die mark dra ook beduidend by tot algehele produksiekoste.

Die APV sal dus ’n groot rol in die fasilitering en koördinasie van gesprekke met insetverskaffers speel.



INVOER VAN KUNSMIS

Volgens Sarel du Toit van Dascom is die invoer van kunsmis ingewikkeld en vereis tydige en betroubare inligting soos onder meer markneigings en internasionale vereistes om akkurate aankope te kan maak.

“Die landingsprys word bekostigbaar wanneer boere direk van die verskaffer koop, maar die risiko lê slegs by die boer,” het hy gesê.

Meeste internasionale maatskappye handel in grootmaat en Namibië se kunsmisbehoeftes is klein, maar Namibië s’n kan saam met verskepings na ander lande vervoer word. Die invoer van rou materiaal en om dit self te meng, is ’n opsie, maar boere word aangeraai om grondontledings te doen om die tekorte in hul grond te bepaal en daarvolgens te meng.

Volgens Lerato Ramafoko van Grain SA maak kunsmis tussen 30% en 50% van ’n Suid-Afrikaanse graan- en oliesaadprodusent se veranderlike produksiekoste uit. Meer as 80% van SA se kunsmisbehoeftes word ingevoer. SA het net stikstof- en fosfaatbronne, en ureum en kaliumchloried word ingevoer.

Namibië voer 100% van sy kunsmis in. As gevolg van die hoë invoerkoste en pryse van kunsmis, is dit oor die algemeen nie ’n bekostigbare item vir saaiboere in Namibië nie. Daarbenewens word die plaashekprys van kunsmis deur die rou materiaal en produksiekoste, logistiek en verspreidingskoste, invoerbelasting en belasting, markvraag en beleid bepaal.

Sy sê die beste manier om voedingstofverliese te verminder, is deur nutriëntbestuurspraktyke, verbetering van grondgesondheid en die voorkoming van die gebruik van laegehalte-kunsmis.

Rolspelers sal voortgaan met bewusmaking van die belangrikheid van grondontledings vir boere om die samestelling van hulle grond te ken, sodat wanneer hulle kies om die rou materiaal te meng, die mengsel gedoen kan word volgens die spesifieke grondvereistes.

Die APV sal die proses fasiliteer om hoeveelhede vas te stel en verdere betrokkenheid met verskaffers organiseer.

Voorts is die doelwitte om te raadpleeg oor brandstofkortings, saadbestuur en om bewustheid te bly skep oor die verskillende chemikalieë en hul gebruik.



STRATEGIE

Gilbert Mulonda, die hoofbestuurder van die Namibiese Akkerbouraad (NAB), het gesê die strategie vir die gewaswaardeketting en die implementeringsplan van 2025-’26 tot 2029-’30 is in lyn met die verskillende planne van die regering.

Sommige van die strategiese doelwitte wat geïdentifiseer is, sluit die ontwikkeling van ’n omgewingsvolhoubare, doeltreffende en kostedoeltreffende plaaslike insetbedryf in om die mededingendheid van die gewassektor te ondersteun; om ’n bevorderlike produksie-omgewing te skep, wat konsekwente en betroubare voorrade van plaasprodukte het om gewaswaardekettings te ondersteun; en om doeltreffende bemarkingsmaatreëls te fasiliteer en te bevorder.

Die strategiese inisiatiewe word aan verskillende produksiegebiede toegewys, volgens hul vereistes en geïdentifiseerde gewasprioriteite. Die monitering- en evalueringsplan sal gebruik word om die vordering te monitor en te evalueer.

Comments

Namibian Sun 2024-11-07

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

Premier League: Fulham 2 vs 1 Brentford Katima Mulilo: 22° | 36° Rundu: 20° | 31° Eenhana: 21° | 31° Oshakati: 21° | 31° Ruacana: 20° | 31° Tsumeb: 19° | 26° Otjiwarongo: 18° | 23° Omaruru: 20° | 32° Windhoek: 17° | 29° Gobabis: 19° | 28° Henties Bay: 16° | 22° Wind speed: 19km/h, Wind direction: SW, Low tide: 12:28, High tide: 06:39, Low Tide: 00:56, High tide: 18:52 Swakopmund: 15° | 18° Wind speed: 19km/h, Wind direction: W, Low tide: 12:26, High tide: 06:37, Low Tide: 00:54, High tide: 18:50 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 23km/h, Wind direction: W, Low tide: 12:26, High tide: 06:36, Low Tide: 00:54, High tide: 18:49 Rehoboth: 20° | 30° Mariental: 22° | 35° Keetmanshoop: 24° | 36° Aranos: 20° | 34° Lüderitz: 14° | 24° Ariamsvlei: 22° | 36° Oranjemund: 15° | 24° Luanda: 25° | 27° Gaborone: 19° | 27° Lubumbashi: 17° | 33° Mbabane: 13° | 24° Maseru: 12° | 25° Antananarivo: 14° | 30° Lilongwe: 22° | 29° Maputo: 19° | 26° Windhoek: 17° | 29° Cape Town: 17° | 22° Durban: 16° | 23° Johannesburg: 15° | 26° Dar es Salaam: 26° | 31° Lusaka: 20° | 31° Harare: 17° | 30° Currency: GBP to NAD 22.5 | EUR to NAD 18.76 | CNY to NAD 2.44 | USD to NAD 17.46 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.26 | EGP to NAD 0.35 | KES to NAD 0.13 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.64 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.07 | RUB to NAD 0.18 | INR to NAD 0.21 | USD to DZD 133.26 | USD to AOA 909.05 | USD to BWP 13.4 | USD to EGP 49.21 | USD to KES 129.2 | USD to NGN 1668.91 | USD to ZAR 17.47 | USD to ZMW 26.9 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1858.03 Down -1.09% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 14296.93 Down -0.02% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 31045.26 Up +0.82% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9878.53 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 663.91/OZ DOWN -0.0001 | Copper US$ 4.33/lb UP +2.55% | Zinc US$ 3 072.50/T UP 3.11% | Brent Crude Oil US$ 74.95/BBP DOWN -0.0073 | Platinum US$ 977.42/OZ DOWN -0.0069 Sport results: Premier League: Fulham 2 vs 1 Brentford Weather: Katima Mulilo: 22° | 36° Rundu: 20° | 31° Eenhana: 21° | 31° Oshakati: 21° | 31° Ruacana: 20° | 31° Tsumeb: 19° | 26° Otjiwarongo: 18° | 23° Omaruru: 20° | 32° Windhoek: 17° | 29° Gobabis: 19° | 28° Henties Bay: 16° | 22° Wind speed: 19km/h, Wind direction: SW, Low tide: 12:28, High tide: 06:39, Low Tide: 00:56, High tide: 18:52 Swakopmund: 15° | 18° Wind speed: 19km/h, Wind direction: W, Low tide: 12:26, High tide: 06:37, Low Tide: 00:54, High tide: 18:50 Walvis Bay: 15° | 24° Wind speed: 23km/h, Wind direction: W, Low tide: 12:26, High tide: 06:36, Low Tide: 00:54, High tide: 18:49 Rehoboth: 20° | 30° Mariental: 22° | 35° Keetmanshoop: 24° | 36° Aranos: 20° | 34° Lüderitz: 14° | 24° Ariamsvlei: 22° | 36° Oranjemund: 15° | 24° Luanda: 25° | 27° Gaborone: 19° | 27° Lubumbashi: 17° | 33° Mbabane: 13° | 24° Maseru: 12° | 25° Antananarivo: 14° | 30° Lilongwe: 22° | 29° Maputo: 19° | 26° Windhoek: 17° | 29° Cape Town: 17° | 22° Durban: 16° | 23° Johannesburg: 15° | 26° Dar es Salaam: 26° | 31° Lusaka: 20° | 31° Harare: 17° | 30° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 22.5 | EUR to NAD 18.76 | CNY to NAD 2.44 | USD to NAD 17.46 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.26 | EGP to NAD 0.35 | KES to NAD 0.13 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.64 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.07 | RUB to NAD 0.18 | INR to NAD 0.21 | USD to DZD 133.26 | USD to AOA 909.05 | USD to BWP 13.4 | USD to EGP 49.21 | USD to KES 129.2 | USD to NGN 1668.91 | USD to ZAR 17.47 | USD to ZMW 26.9 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1858.03 Down -1.09% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 14296.93 Down -0.02% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 31045.26 Up +0.82% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9878.53 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 663.91/OZ DOWN -0.0001 | Copper US$ 4.33/lb UP +2.55% | Zinc US$ 3 072.50/T UP 3.11% | Brent Crude Oil US$ 74.95/BBP DOWN -0.0073 | Platinum US$ 977.42/OZ DOWN -0.0069