Opoloyeka onene yuunamapya tayi tulwa miilonga
Moonkambadhala dha nuninwa okuyambulapo oshikondo shuunamapya moshilongo nokunkondopeka onkalo yegamenenepo lyoondya moshigwana, epangelo olya tokola okutula miilonga opoloyeka onene ndjoka tayi ka yambulapo aanamapya naanafaalama.
ELLANIE SMIT
Epangelo olya kutha omukuli gwoobiliyona 1 ngoka tagu longithwa mokutula miilonga opoloyeka yuunamaya ya nuninwa okunkondopaleka uunafaalama moshilongo.
Opoloyeka ndjoka otayi tulwa miilonga moshilongo ashihe opo ku vule okuyiwa oshipala onkalo yompumbwe yoondya moshilongo
Amushanga muuministeli wuunamapya, Percy Misika okwa popi kutya opoloyeka ndjoka oya nuninwa woo okutota po oompito dhiilonga, nokunkondopela onkalo yiiyemo momagumbo nokuyambulapo onkalamwenyo yaakalimo komikunda.
Misika okwa popi ngaaka pethimbo lyoshigongiilonga shoNamibia Agricultural Mechanisation and Seed System Improvement Project (NAMSIP): Kunene Regional Inception Workshop.
Okwa popi kutya omukundu omunene tagu hwahwameke egameno lyoondya moshilongo, ompumbwe yaanamapya naanafaalama okumona iikwathitholongitho momapya gawo ngaashi oombuto, omashina gopaunafaalama oshowo iilongitho yilwe ngaashi yokulongekidha omapya, okupulula, okulima oshowo okuteya.
Okwa popi kutya opoloyeka ndjoka otayi ka kwathela nduno aanafaalama ya longe omapya gawo pethimbo, neyambidhdiho lyiilongitho momapaya gawo.
Epangelo okupitila muuministeli wemona olye shi pondola okuya moonkundathana nombaanga yoAfrican Development Bank (AfDB) opo yi vule okugandja oshimaliwa shoobiliyona 1 shoka tashi ka longithwa mopoloyeka ndjoka.
Misika okwa popi kutya opoloyeka ndjoka otayi ka tulwa miitopolwa ayihe 14 moshilongo opo ku kwashilipalekwe kutya oya gandja uuwanawa kaantu ayehe mboka ya nuninwa opoloyeka ndjoka.
Otaku ka tulwa woo miilonga opoloyeka yomulandu gwoombuto miitopolwa ngaashi Zambezi, Kavango East, Kavango West, Ohangwena, Oshikoto, Oshana oshowo Omusati.
Misika okwa tsu omuthindo kombinga yuunafaalama wa longekidhwa, moka a popi kutya muunafaalama mboka aanafaalama oyo taya kondolola onkalo yiilonga yawo na otashi ya kwathele okushunitha pevi omwaalu gwiimaliwa mbyoka taya vulu okulongitha, nokutopolelathana woo omayele opo ya yambulepo uunafaalama wawo.
Okwa pula aanafaalama opo yii unganeke nokulongela kumwe muungundu opo owala ya vule okupondola oshindji pakutopolelathana woo omayele.
Misika okwa pula woo aakalelipo yiiputudhilo ya yooloka mboka ya kutha ombinga moshigongiilonga shoka opo ya gandje uuyelele mboka kaanafaalama.
“Natu kwashilipalekeni kutya aanafaalama oyiilongekidha nokutula ayihe pomahala opo ya vule okukutha ombinga mopoloyeka ndjoka nokukwashilipaeka kutya shoka tashi pewa oshitopolwa shawo otashi kala moshitopolwa. Otandi popi ngaaka molwaashoka ngele inatu mona omwaalu gwaakuthimbinga ya gwana moshitopolwa shontumba nena omwaalu gwoshimaliwa shoka sha nuninwa oshitopolwa shoka otagu pewa po oshitopolwa shoka shi na aakuthimbinga oyendji yahala okulongitha omayambidhidho ngoka.”
Okwa pula aanyasha opo ya longithe ompito yopoloyeka ndjoka onga ompito yokukutha ombinga miilongadhalwa yuunafaalama nokuyambidhidha konkalo yeshunitho pevi oluhepo momagumbo oshowo moshilongo.
Epangelo olya kutha omukuli gwoobiliyona 1 ngoka tagu longithwa mokutula miilonga opoloyeka yuunamaya ya nuninwa okunkondopaleka uunafaalama moshilongo.
Opoloyeka ndjoka otayi tulwa miilonga moshilongo ashihe opo ku vule okuyiwa oshipala onkalo yompumbwe yoondya moshilongo
Amushanga muuministeli wuunamapya, Percy Misika okwa popi kutya opoloyeka ndjoka oya nuninwa woo okutota po oompito dhiilonga, nokunkondopela onkalo yiiyemo momagumbo nokuyambulapo onkalamwenyo yaakalimo komikunda.
Misika okwa popi ngaaka pethimbo lyoshigongiilonga shoNamibia Agricultural Mechanisation and Seed System Improvement Project (NAMSIP): Kunene Regional Inception Workshop.
Okwa popi kutya omukundu omunene tagu hwahwameke egameno lyoondya moshilongo, ompumbwe yaanamapya naanafaalama okumona iikwathitholongitho momapya gawo ngaashi oombuto, omashina gopaunafaalama oshowo iilongitho yilwe ngaashi yokulongekidha omapya, okupulula, okulima oshowo okuteya.
Okwa popi kutya opoloyeka ndjoka otayi ka kwathela nduno aanafaalama ya longe omapya gawo pethimbo, neyambidhdiho lyiilongitho momapaya gawo.
Epangelo okupitila muuministeli wemona olye shi pondola okuya moonkundathana nombaanga yoAfrican Development Bank (AfDB) opo yi vule okugandja oshimaliwa shoobiliyona 1 shoka tashi ka longithwa mopoloyeka ndjoka.
Misika okwa popi kutya opoloyeka ndjoka otayi ka tulwa miitopolwa ayihe 14 moshilongo opo ku kwashilipalekwe kutya oya gandja uuwanawa kaantu ayehe mboka ya nuninwa opoloyeka ndjoka.
Otaku ka tulwa woo miilonga opoloyeka yomulandu gwoombuto miitopolwa ngaashi Zambezi, Kavango East, Kavango West, Ohangwena, Oshikoto, Oshana oshowo Omusati.
Misika okwa tsu omuthindo kombinga yuunafaalama wa longekidhwa, moka a popi kutya muunafaalama mboka aanafaalama oyo taya kondolola onkalo yiilonga yawo na otashi ya kwathele okushunitha pevi omwaalu gwiimaliwa mbyoka taya vulu okulongitha, nokutopolelathana woo omayele opo ya yambulepo uunafaalama wawo.
Okwa pula aanafaalama opo yii unganeke nokulongela kumwe muungundu opo owala ya vule okupondola oshindji pakutopolelathana woo omayele.
Misika okwa pula woo aakalelipo yiiputudhilo ya yooloka mboka ya kutha ombinga moshigongiilonga shoka opo ya gandje uuyelele mboka kaanafaalama.
“Natu kwashilipalekeni kutya aanafaalama oyiilongekidha nokutula ayihe pomahala opo ya vule okukutha ombinga mopoloyeka ndjoka nokukwashilipaeka kutya shoka tashi pewa oshitopolwa shawo otashi kala moshitopolwa. Otandi popi ngaaka molwaashoka ngele inatu mona omwaalu gwaakuthimbinga ya gwana moshitopolwa shontumba nena omwaalu gwoshimaliwa shoka sha nuninwa oshitopolwa shoka otagu pewa po oshitopolwa shoka shi na aakuthimbinga oyendji yahala okulongitha omayambidhidho ngoka.”
Okwa pula aanyasha opo ya longithe ompito yopoloyeka ndjoka onga ompito yokukutha ombinga miilongadhalwa yuunafaalama nokuyambidhidha konkalo yeshunitho pevi oluhepo momagumbo oshowo moshilongo.
Comments
Namibian Sun
No comments have been left on this article