Aantu ya kana moTsumkwe

Okuza omvula yo 2016 aantu yane mwakwatelwa omunambelewa gwopolisi oya kana na inaya monika sigo onena moTsumkwe, naashoka otashi tilitha osho aantu mboka ayehe ya kana pethimbo lyoshikako shomuloka.

Kansela gwoshikandjohogololo Tsumkwe, Francina Hishekwa-Ghauz okwa lombwele oNamibian Sun kutya hugunina sho a li uuvu aantu ya kana moTsumkwe na inaya monika omoomvula dho 1987 no 1989 omanga a li omunaskola natango, sho aantu yaali ya li ya kana.

Konima yoomvula 30 onkalo yaantu taya kana momudhingoloko ngoka na itaya monika oya galuka ishewe.

Elven Bergers okwa kana momasiku 24 gaDesemba omvula ya piti. Momasiku gahetatu gaDesemba natango omvula ya piti, Johannes Kadhiya (43), ngoka a li omuniilonga moshilahite mOndangwa okwa kana momudhingoloko gwaRooidag Gate omanga ta tsilike ongombe. Momvula yo 2017 omunamimvo 55 omunambelewa gwoolisi, Petrus Nghinananye Lukas, okwa kana momudhingoloko gwaGam. Momvula yo 2016 omukiintu okwa lopota a kana moTsumkwe.

Kape na shoka sha monika nando andola omasipa.

Hishekwa-Ghauz okwa koleke kutya aantu yane oya lopotwa ya kana moTsumkwe okuza omvula yo 2016 noofamili dhawo natango onkene tadhi pula uuyelele okuza kombelewa yawo kombinga yolukongo lyaantu mbyoka.

“Onda valelwa na onda kokele moTsumkwe, noshinima shaa ntu taya kana moTsumkwe inashi kalamo. Ethimbo lya hugininanduuvu aantu ya kana momudhingoloko nguka, omoomvula dho 1987 oshowo 1989, omanga nda li moskola sho uunona uwali wuukadhona wa lopotwa wa kana na inawu monika. Okwa kala kwa mwena sigo omvula yo 2016 sho sha tameke ishewe,” Hishekwa-Ghauz a popi.

Okwa tsikile kutya shoka tashi tilitha okutya aantu mboka ya kana pethimbo a li moskola naamboka taya kana ngashiingeyi ayehe otaya kana momukalo gwa faathana.

Omapopyo gaHishekwa-Ghauzoga kolekwa woo komugandjimayele komuleli melelo lyaJu/'hoan's, Tsemkxao #Oma. Omunamimvo 51, #Oma (Leon) okwa popi kutya okwa kokele moTsumkwe ihe ina uva nale aantu taya kana ngaasshi sha tameke momvula yo 2016. Okwa popi kutya elelo lyawo olya lopotelwa aantu mboka ya ne ya kana ihe inaya monika nonando aakwashigwana nayo ohaya kwathele molukongo.

Okwa popi kutya ngele omuntu a kana ohaku taandelithwa omahokololo ogendji ngoka taga limbililike na otaga ningitha oshidhigu omuntu a monike nonando ope na yamwe mboka ya li ya lopotwa ya kana ihe oya monika.

Okwa popi kutya okuti komomudhingoloko ngoka okunene noonkondo na okwa thita na oku na woo iiyimati nongele omuntu ngoka keeshi mo a yimo nena oshidhigu a mone ondjila yokuza mo.

“Sho iipotha yaantu taya kana na itaya monika tayi londo pombanda momudhingoloko, otatu feleke kutya ope na shoka tashi piyaganeke aantu mokuti na itaya vulu we okuza mo. Sho mu na iiyamakuti pamwe ohaya likapo kiiyamakuti molwaashoka nomasipa gawo ihaga monika.”

“Ope na aantu mboka ya kanene momuti moka na oya monika koshigwana. Aantu mboka oomboka ya yi mo noongodhi dhawo na oya ningi ekwatathano naantu sho ya kana na oya ka kongwa kaakwashigwana.”

Okwa kunkilile kutya ngele omuntu a kanene moTsumkwe naya londe komiti nokutala kutya etenda lyomakuthikuthi gaMTC olya gama kombinga yi ni. Uuna taya talelepo naya kale noongodhi dhaantu yomomudhingoloko opo kehe ethimbo ndyoka ya kana otaya vulu okudhenga ongodhi opo yamone ekwatho mbala, nenge ya ye aluhe naantu yomomudhingoloko ye ya fale mpoka ya hala.

ILENI NANDJATO