• Home
  • GOVERNMENT
  • Aakalimo yomOvenduka ya lulilwa ya vulwa okutegelela
TWA VULWA: Aakalimo yomolukanda lwaHavana taa gandja omakemo gawo pethimbo lyoshigongi  shomOlyomakaya. Efano Mariud Ngula
TWA VULWA: Aakalimo yomolukanda lwaHavana taa gandja omakemo gawo pethimbo lyoshigongi shomOlyomakaya. Efano Mariud Ngula

Aakalimo yomOvenduka ya lulilwa ya vulwa okutegelela

Oshilando inashi gandja omayakulo ethimbo ele
Aakalimo yalumwe lwomolukanda ga hepa mOvenduka otaa ti Oshilando otashi ndopa okuya pa omayakulo ga pumbiwa gesiku kehe.
MARIUD NGULA
Aakalimo yomolukanda lwaHavana oyu uvite ye ekelwahi kOshilando shaVenduka, otaa ti ehala Havana Proper olye ethiwa owina inaali ooalekwa nokutulwa omayakulo gomeya, olusheno nominino dhomeya gohanya okuza 2016.

Shi ikolela kaakalimo, ashike muni okwa lukululula ehala ndyoka inali opalekwa Havana Proper Extended 3, nokwa uvaneke oku li opaleka ihe sigo okonena inapu ningwa sha.

Ta popi moshigongi mOlyomakaya, amushanga gwokakomitiye kokutonatela omaushiinda John Iileka okwa ti aakalimo oya gongalele nelelo lyOshilando mu 6 Desemba mumvogu. Moka, omunambelewa melelo gwiipambele yomakalwahala, Faniel Maanda a tseyithile omukuluntupitithi gwoshilando Moses Matyayi kutya “Muni ota ka tameka oku opaleka ehala muJanuali”.

“Mu Januali, tse[aakalimo twa lulilwa] inaa tu yamukulwa sha kuyo [Oshilando] otwe ya nyolele oombapila odhindji. Sho twa ka yamukulwa hugunina mu 6 Mei otwa tseyithilwa omutungilo gwehala ogwa pwa notagu konakonwa, Maanda ine tu pa etokolo lyahugunina lya li lya thanekwa okugandjwa mo 27 Juni,” okwa ti.

Omukanda gwa monika ku Namibian Sun gwa za kuMuni gu uka kaakalimo ogwa koleke kutya Maanda otaka gandja omathaneko kElelo. Osha li sha tegelelwa shi gandjwe nokwiikundwa poshigongi shaanambelewapitithi lwanima momwedhi ngoka, ngele sha popilwa, tashi ka talululwa kokomitiye wiliki. Ngele sha ziminwa, osha li tashi ka ya kElelo shi ziminwe lwa hugunina, netokolo tali ka ningwa mo27 Juni.





Yalwe otaa tyapula omauwanawa

Sho aakalimo ya yi koombelewa dhamuni, oya lombwelwa aanambelewa oye li pondje yoshilongo. “Otwa thigi po oonomola dhetu dhoongodhi tatu pula oshigongi tu pule kombinga yoshikumungu shika, ashike inatu mona eyamukulo lyasha sigo okonena,” okwa ti.

Okwa gwedha po aakalimo oya lulilwa oshoka oya tala aashiinda yawo taa tyapula omauwanawa ngaashi omeya, olusheno nuundjugo hau pombo, omanga yo otaa thiminikwa ya longithe uundjugo ihau pombo.

Omukalimo, ngoka a hala owala ku tiwe Lovisa okwa ti: “Mboka hatu longitha ihau pombo nohau nika nayi. Ohau udha wo nohau pumbwa okutapwa, shoka hatu thiminikwa tu shi ninge tseyene oshoka aanambelewa ihaa thiki ko huka olundji. Otwe ya mona owala lumwe nuumvo.”

Omukalimo gumwe, omukulupe gwoomvula 63 ngoka a tinda okuza mo megumbo lye, ota hokolola opwa fa pe na uulingilingi metopolo lyomahala.

“Onda mona aantu ya tembudhwa momagumbo gawo opo ehala li opalekwe, ashike olya ka gandjwa po kuyalwe sho lya pu. Ondi na uunona utatu hau yi koskola. Otandi ke wu thigila shike?” okwa pula.





‘Havana-rot’

Iileka okwi itaala iimaliwa ya li ya nuninwa okwoopaleka ehala oya liwa po. “Osha fa iimaliwa yokwoopaleka olukanda aluhe, mwa kwatelwa naashoka Oshilando tashi ithana ngashingeyi[Havana Proper] Extended 3 oya liwa po,” okwa hokolola.

Okwa gwedha po: “Muni ota kambadhala okushi holeka mokushi ithana ehala lya gwedhelwa. Inali gwedhelwa nande, otwa kala yimwe okuza petameko. Ngaashi oshikumungu sho ‘fishrot’, shika oHavana-rot.”

Sho a kwatathanwa naye a tye ko sha, Maanda okwa indile oshifo shika shi pitile koshikondo shomakwatathano.

Mokuyamukula, Omupopilikiko gwaMuni gwaVenduka Lydia Amutenya okwa ti ngele ehala inali opalekwa natango, otashi vulika kali li pambelewa natango. “Uuna tatu tula pambelewa omahala, ohatu shi ningi miiluku. Kakele, opo tu yande okufekela moshinima shika, kwathe ndje wu tumine ndje oemail ndi pule aanambelewa mOmaandaaha. Otandi ka vula owala okugandja eyamukulo li ihwapo shampa nda mono uuyelele,” okwa fatulula.

Comments

Namibian Sun 2024-09-20

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

LaLiga: Leganés 0 vs 2 Athletic Club | Real Betis 2 vs 1 Getafe | Mallorca 1 vs 0 Real Sociedad Katima Mulilo: 25° | 39° Rundu: 20° | 39° Eenhana: 17° | 36° Oshakati: 15° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 19° | 34° Otjiwarongo: 13° | 32° Omaruru: 14° | 32° Windhoek: 11° | 28° Gobabis: 9° | 30° Henties Bay: 11° | 18° Wind speed: 22km/h, Wind direction: W, Low tide: 06:23, High tide: 12:53, Low Tide: 19:02, High tide: 01:16 Swakopmund: 12° | 14° Wind speed: 22km/h, Wind direction: NW, Low tide: 06:21, High tide: 12:51, Low Tide: 19:00, High tide: 01:14 Walvis Bay: 11° | 17° Wind speed: 23km/h, Wind direction: N, Low tide: 06:21, High tide: 12:50, Low Tide: 19:00, High tide: 01:13 Rehoboth: 7° | 29° Mariental: 7° | 26° Keetmanshoop: 6° | 24° Aranos: 6° | 27° Lüderitz: 14° | 27° Ariamsvlei: 6° | 23° Oranjemund: 15° | 30° Luanda: 22° | 24° Gaborone: 11° | 17° Lubumbashi: 18° | 36° Mbabane: 8° | 9° Maseru: 3° | 13° Antananarivo: 11° | 28° Lilongwe: 21° | 31° Maputo: 14° | 15° Windhoek: 11° | 28° Cape Town: 10° | 21° Durban: 13° | 14° Johannesburg: 7° | 9° Dar es Salaam: 23° | 29° Lusaka: 21° | 34° Harare: 17° | 30° Currency: GBP to NAD 23.18 | EUR to NAD 19.49 | CNY to NAD 2.48 | USD to NAD 17.5 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.28 | EGP to NAD 0.35 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.65 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.18 | RUB to NAD 0.19 | INR to NAD 0.21 | USD to DZD 132 | USD to AOA 927.77 | USD to BWP 13.17 | USD to EGP 48.48 | USD to KES 128.48 | USD to NGN 1593.37 | USD to ZAR 17.52 | USD to ZMW 26.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1838.95 Up +1.41% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 14184.33 Up +0.68% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 30937.69 Up +1.96% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9651.25 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 619.02/OZ UP +1.23% | Copper US$ 4.30/lb DOWN -0.0054 | Zinc US$ 2 886.50/T DOWN -1.72% | Brent Crude Oil US$ 74.45/BBP DOWN -0.0058 | Platinum US$ 974.93/OZ DOWN -0.0079 Sport results: LaLiga: Leganés 0 vs 2 Athletic Club | Real Betis 2 vs 1 Getafe | Mallorca 1 vs 0 Real Sociedad Weather: Katima Mulilo: 25° | 39° Rundu: 20° | 39° Eenhana: 17° | 36° Oshakati: 15° | 34° Ruacana: 16° | 35° Tsumeb: 19° | 34° Otjiwarongo: 13° | 32° Omaruru: 14° | 32° Windhoek: 11° | 28° Gobabis: 9° | 30° Henties Bay: 11° | 18° Wind speed: 22km/h, Wind direction: W, Low tide: 06:23, High tide: 12:53, Low Tide: 19:02, High tide: 01:16 Swakopmund: 12° | 14° Wind speed: 22km/h, Wind direction: NW, Low tide: 06:21, High tide: 12:51, Low Tide: 19:00, High tide: 01:14 Walvis Bay: 11° | 17° Wind speed: 23km/h, Wind direction: N, Low tide: 06:21, High tide: 12:50, Low Tide: 19:00, High tide: 01:13 Rehoboth: 7° | 29° Mariental: 7° | 26° Keetmanshoop: 6° | 24° Aranos: 6° | 27° Lüderitz: 14° | 27° Ariamsvlei: 6° | 23° Oranjemund: 15° | 30° Luanda: 22° | 24° Gaborone: 11° | 17° Lubumbashi: 18° | 36° Mbabane: 8° | 9° Maseru: 3° | 13° Antananarivo: 11° | 28° Lilongwe: 21° | 31° Maputo: 14° | 15° Windhoek: 11° | 28° Cape Town: 10° | 21° Durban: 13° | 14° Johannesburg: 7° | 9° Dar es Salaam: 23° | 29° Lusaka: 21° | 34° Harare: 17° | 30° Economic Indicators: Currency: GBP to NAD 23.18 | EUR to NAD 19.49 | CNY to NAD 2.48 | USD to NAD 17.5 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.28 | EGP to NAD 0.35 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.65 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.18 | RUB to NAD 0.19 | INR to NAD 0.21 | USD to DZD 132 | USD to AOA 927.77 | USD to BWP 13.17 | USD to EGP 48.48 | USD to KES 128.48 | USD to NGN 1593.37 | USD to ZAR 17.52 | USD to ZMW 26.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1838.95 Up +1.41% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 14184.33 Up +0.68% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 30937.69 Up +1.96% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9651.25 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 619.02/OZ UP +1.23% | Copper US$ 4.30/lb DOWN -0.0054 | Zinc US$ 2 886.50/T DOWN -1.72% | Brent Crude Oil US$ 74.45/BBP DOWN -0.0058 | Platinum US$ 974.93/OZ DOWN -0.0079