‘Katspoegie’ entstof vir perde beskikbaar

Uitdaging lê by Onderstepoort
Daar is hoop op die horison vir die plaaslike vervaardiging van entstowwe met 'n eg Namibiese maatskappy Dunevax Biotex wat reeds gestig is.
Francoise Steynberg
Perdetelers en -eienaars sit al vir twee jaar met hul hande in die hare weens ’n gebrek aan entstof teen die gevaarlike Afrikaperdesiekte.

Die entstoftekort geld nie net vir perde nie, maar vir alle vee. Namibiese veeboere sukkel met die beskikbaarheid van sekere entstowwe en staan boonop agter in die ry om dit van Onderstepoort in Suid-Afrika te ontvang. Die buurland het erg gebuk gegaan onder Afrikaperdesiekte.

Op ’n dorre plaas by die Swartrante naby Maltahöhe in die Hardapstreek is ’n boervrou verby moedeloos – nie net oor die versengende droogte nie – maar ook omdat sy haar agt Appaloosa-perde moet verkoop.

Sy het ’n koper in Zimbabwe vir haar perde gevind. Sy kan egter nie die perde uitvoer nie, aangesien hulle nie teen Afrikaperdesiekte ingeënt is nie.

Sy het al talle veeartse tot dieremedisyneverspreiders gekontak en niemand kan haar help nie.

“Ek moet die transaksie op my maag skryf omdat ek nie die entstof kan kry nie,” het sy emosioneel aan Agri Monitor gesê.

Sy sê die probleem en monopolie lê by Onderstepoort in Pretoria in Suid-Afrika en vra die vraag of Namibië nie self entstowwe in ’n laboratorium kan ontwikkel nie.

Verskeie perde-eienaars het beaam dit is ’n krisis om entstowwe in die hande te kry.



VEEARTS

Die bekende Windhoekse veearts, dr. Theuns Laubscher, het bevestig diegene in die perde- en veeartsenybedryf is uiters gefrustreerd omdat Onderstepoort nie genoeg entstowwe vervaardig nie.

“Ons is bekommerd dat ons diere potensieel kan vrek, veral nadat die buurland seker meer as 300 perde weens perdesieke verloor het. Wat gaan van ons perde word omdat ons hulle nou al vir twee jaar nie ingeënt het nie?” vra hy.

Laubscher sê hul praktyk gebruik sowat 1 200 dosisse elke jaar en het die laaste jaar net 420 dosisse gekry.

“Dit is nie genoeg om al die perde in te ent nie – nie eens ’n derde van die perde in die land nie. Op die oomblik kry ons niks in nie, daar het net ’n katspoegie ingekom.”

Hy voeg by daar is uitvoerperde wat dringend gespuit moet word.

Verlede jaar het Onderstepoort Biologiese Produkte erken hul vervaardigingsproses is weens onklaar toerusting vertraag en dat hulle nuwe toerusting nodig het.

Afrikaperdesiekte kom slegs in Afrika voor en die entstof kan nie van die buiteland ingevoer word nie.

“Onderstepoort het hierdie entstof ontwikkel en het die monopolie op die resep en produk. Ons wens en hoop dat hulle meer vervaardig,” Laubscher gesê.

Goi Geurtse, bedryfsbestuurder en direkteur by Swavet, het beaam die maatskappy sukkel ook al twee jaar lank om voldoende entstof te kry en die probleem raak al hoe erger.

“Ons kry nou die eerste besending in vir die jaar. Ons het 2 100 eenhede nodig per jaar. Ons kry net 100 eenhede in per slag,” het hy gesê.

“Ons weet perdesiekte is die grootste behoefte en dit is so ’n sensitiewe saak. In werklikheid ontvang ons net 100 bottels wat ons maar moet deel.

“Intussen gaan diere dood. Die perde kan nie aan skoue en kompetisies deelneem nie en hulle kan nie uitgevoer word nie,” het Geurtse beklemtoon.

“Nou sit ons met die krisis dat ons veeartse ons nie meer glo nie, want die markbehoefte is nou so groot.”

Geurtse sê in Suid-Afrika is al hofsake teen Onderstepoort gemaak met Namibië wat aan die agterspeen moet suig.



OPLOSSING

Hy meen die probleem van Onderstepoort gaan nie binnekort opgelos word nie en die oplossing is om weg te beweeg van enige invoer.

Die goeie nuus is dat Dunevax Biotech, ’n Namibiese maatskappy, verlede jaar gestig is wat sy eie entstowwe op eie bodem by ’n fabriek in die hoofstad sal vervaardig.

Volgens Geurtse sal die entstowwe volgens die Zazibona-proses na ander buurlande uitgevoer word.

Die Zazibona-proses is die samewerking tussen die nasionale regulerende owerhede vir medisyne (NMRA’s) in Zambië, Zimbabwe, Botswana, Namibië en Suid-Afrika.

[email protected]

Comments

Namibian Sun 2024-07-07

No comments have been left on this article

Please login to leave a comment

Currie Cup: DHL Western Province 25 vs 30 Vodacom Blue Bulls | Toyota Cheetahs XV 82 vs 20 NovaVit Griffons | Cell C Sharks XV 25 vs 26 Fidelity ADT Lions | Suzuki Griquas 24 vs 44 Airlink Pumas Rugby World Cup U20: Australia U20 12 vs 17 Italy U20 | South Africa U20 12 vs 31 Argentina U20 | England U20 48 vs 11 Fiji U20 | France U20 26 vs 27 New Zealand U20 | Wales U20 31 vs 10 Spain U20 | Ireland U20 22 vs 16 Georgia U20 F1: Great Britain GP First:Lewis Hamilton Mercedes 01:22:27 Second:Max Verstappen Red Bull + 00:00:01.465 Third:Lando Norris McLaren + 00:00:07.547 #N/A Currency: GBP to NAD 23.23 | EUR to NAD 19.68 | CNY to NAD 2.51 | USD to NAD 18.16 | DZD to NAD 0.13 | AOA to NAD 0.02 | BWP to NAD 1.29 | EGP to NAD 0.37 | KES to NAD 0.14 | NGN to NAD 0.01 | ZMW to NAD 0.73 | ZWL to NAD 0.04 | BRL to NAD 3.33 | RUB to NAD 0.21 | INR to NAD 0.22 | USD to DZD 134.16 | USD to AOA 871.26 | USD to BWP 13.56 | USD to EGP 48 | USD to KES 127.98 | USD to NGN 1515.35 | USD to ZAR 18.23 | USD to ZMW 24.45 | USD to ZWL 321 | Stock Exchange: JSE All Share Index Same 0 | Namibian Stock Exchange (NSX) Overall Index 1791.53 Down -0.7% | Casablanca Stock Exchange (CSE) MASI 13367.73 Up +0.54% | Egyptian Exchange (EGX) 30 Index 28364.79 Up +0.72% | Botswana Stock Exchange (BSE) DCI 9380.4 Same 0 | NSX: MTC 7.75 SAME | Anirep 8.99 SAME | Capricorn Investment group 17.34 SAME | FirstRand Namibia Ltd 49 DOWN 0.50% | Letshego Holdings (Namibia) Ltd 4.1 UP 2.50% | Namibia Asset Management Ltd 0.7 SAME | Namibia Breweries Ltd 31.49 UP 0.03% | Nictus Holdings - Nam 2.22 SAME | Oryx Properties Ltd 12.1 UP 1.70% | Paratus Namibia Holdings 11.99 SAME | SBN Holdings 8.45 SAME | Trustco Group Holdings Ltd 0.48 SAME | B2Gold Corporation 47.34 DOWN 1.50% | Local Index closed 677.62 UP 0.12% | Overall Index closed 1534.6 DOWN 0.05% | Osino Resources Corp 19.47 DOWN 2.41% | Commodities: Gold US$ 2 391.62/OZ UP +1.48% | Copper US$ 4.67/lb UP +2.36% | Zinc US$ 3 017.00/T UP 0.01% | Brent Crude Oil US$ 87.46/BBP DOWN -0.0079 | Platinum US$ 1 027.76/OZ UP +2.82% #N/A